Ăn gì diệt sâu bọ? Tập tục độc đáo của người Việt ngày 5/5 Âm lịch
Tết Đoan Ngọ (hay còn gọi là Tết diệt sâu bọ), diễn ra vào ngày 5/5 Âm lịch hằng năm, là một trong những ngày lễ truyền thống lâu đời và quan trọng của người Việt. Câu hỏi quen thuộc mà nhiều người thường thắc mắc trong dịp này là: "Ăn gì diệt sâu bọ?". Bởi lẽ, từ xa xưa, ông bà ta đã quan niệm rằng, trong cơ thể con người luôn có những loại "sâu bọ" (ám chỉ vi khuẩn, ký sinh, độc tố...), và vào đúng thời điểm Tết Đoan Ngọ - khi khí hậu chuyển giao mùa, ăn một số loại thực phẩm sẽ giúp "diệt sâu bọ", thanh lọc cơ thể, nâng cao sức khỏe.
Tết Đoan Ngọ - nét văn hóa đặc sắc của người Việt
là một ngày tết truyền thống tại một số quốc gia Đông Á như Việt Nam, Triều Tiên, Đài Loan, Nhật Bản và Trung Quốc. "Đoan" có nghĩa là mở đầu, "Ngọ" là khoảng thời gian từ 11 giờ sáng đến 1 giờ chiều, ăn tết Đoan Ngọ là ăn vào buổi trưa. Đoan Ngọ tức là lúc mặt trời bắt đầu ngắn nhất, ở gần trời đất nhất. Ở Việt Nam, tết Đoan Ngọ còn được gọi với cái tên khá dân dã đó chính là "tết giết sâu bọ". Hiểu đơn giản, đây chính là ngày phát động bắt sâu bọ, tiêu diệt bớt các loài sâu bệnh gây hại cho cây trồng.
Ăn gì diệt sâu bọ? Những món ăn truyền thống không thể thiếu.
1. Cơm rượu nếp - "thuốc diệt sâu bọ" hiệu quả
Trong câu trả lời cho thắc mắc ăn gì diệt sâu bọ, cơm rượu nếp luôn được nhắc đến đầu tiên. Cơm rượu nếp được lên men nhẹ từ gạo nếp, có vị ngọt dịu, cay nồng và thơm mùi rượu.
Người xưa tin rằng, cơm rượu nếp có tính ấm, giúp tiêu diệt các loại ký sinh trong đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa và làm sạch cơ thể.
2. Trái cây mùa hè - giải nhiệt, tiêu độc
Mận và vải thường được người Việt lựa chọn cho Tết Đoan ngọ
3. Bánh tro (bánh ú) - món bánh truyền thống không thể thiếu
Bánh tro có vị thanh, mát, thường được chấm với mật mía hoặc đường. Với tác dụng thanh nhiệt, giải độc, làm mát cơ thể, bánh tro không chỉ là món ăn truyền thống mà còn là một lời giải cho câu hỏi ăn gì diệt sâu bọ ngày 5/5.
Bánh tro
4. Bánh khúc, bánh ít - bản sắc vùng miền
Phong tục ngày Tết Đoan Ngọ gắn liền với ăn uống và sức khỏe
Ngoài chuyện ăn gì diệt sâu bọ, người Việt còn thực hiện nhiều nghi lễ và phong tục ý nghĩa trong ngày 5/5:
Cúng tổ tiên và Thần linh: Dâng mâm lễ gồm cơm rượu nếp, bánh tro, trái cây, hương hoa để bày tỏ lòng thành kính, cầu mong bình an, mùa màng tốt tươi.
Tắm lá thuốc: Một số vùng dân tộc thiểu số còn có tục tắm lá thuốc vào ngày này để xua đuổi tà khí, bệnh tật.
Uống nước lá: Lá xông, lá nấu nước uống như lá mơ, ngải cứu, lá cúc tần... giúp thanh nhiệt, giải độc.
Tất cả những tập tục trên đều phản ánh sự kết nối mật thiết giữa văn hóa, ẩm thực và y học cổ truyền của người Việt, coi trọng việc bảo vệ sức khỏe qua những nguyên liệu có sẵn từ thiên nhiên.
Bánh khúc tại Gia Trịnh
Bảo tồn và phát triển văn hóa ẩm thực ngày Tết Đoan Ngọ
Nhiều cửa hàng và thương hiệu ẩm thực truyền thống như Gia Trịnh Bakery đã và đang tích cực giới thiệu lại những món bánh truyền thống cho dịp Tết Đoan Ngọ, như bánh khúc, bánh ít, bánh rán, bánh tro... Không chỉ làm sống lại nét đẹp văn hóa, những sản phẩm này còn góp phần gắn kết thế hệ trẻ với cội nguồn dân tộc.
Câu hỏi "ăn gì diệt sâu bọ?" vào ngày 5/5 Âm lịch không chỉ đơn thuần là chuyện ăn uống mà còn là biểu hiện sâu sắc của văn hóa, tín ngưỡng và y học dân gian. Việc duy trì các món ăn như cơm rượu nếp, trái cây, bánh tro, bánh khúc... là cách người Việt bảo vệ sức khỏe, đồng thời gìn giữ nét đẹp truyền thống. Hãy cùng nhau trân trọng và tiếp nối những giá trị này để mỗi dịp Tết Đoan Ngọ trở thành một ngày ý nghĩa và đáng nhớ trong lòng mỗi người.