Tìm hiểu về ngày Tết Đoan ngọ, ý nghĩa của hành động diệt sâu bọ?
1. Ý nghĩa của Tết Đoan ngọ
Tết Đoan ngọ là một trong những ngày lễ truyền thống quan trọng trong văn hóa dân gian Việt Nam. Diễn ra vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch, tết Đoan ngọ còn được gọi là “Tết giết sâu bọ”. Trong quan niệm xưa, đây là thời điểm giao mùa – khi thời tiết oi bức, sâu bệnh phát sinh nhiều ảnh hưởng đến mùa màng và sức khỏe con người.
Người Việt tin rằng, vào đúng giờ Ngọ (11h trưa) ngày mùng 5/5, dương khí lên cao nhất trong năm, là thời điểm thích hợp để thực hiện các nghi lễ nhằm cúng trời đất, tổ tiên và tiến hành các hoạt động diệt sâu bọ, bảo vệ mùa màng và sức khỏe.
2. Hoạt động diệt sâu bọ là gì?
"Diệt sâu bọ" không chỉ mang nghĩa đen là trừ khử côn trùng gây hại cho cây trồng, mà còn là một nghi thức dân gian mang tính biểu tượng. Vào sáng sớm ngày tết Đoan ngọ, mọi người thường dậy sớm, ăn các món có vị chua, cay, nóng như rượu nếp, trái cây, bánh tro... với niềm tin rằng những thức ăn này sẽ tiêu diệt các loại "sâu bọ" trong cơ thể – chính là các loại ký sinh trùng và mầm bệnh.
Trẻ nhỏ thường được bôi vôi vào ngực, đeo dây ngũ sắc để xua đuổi tà khí. Người lớn thì cúng lễ, tắm gội, và ăn món món ăn truyền thống đặc trưng như một cách để thanh lọc cơ thể, đón nguồn năng lượng mới từ trời đất.
3. Những món ăn truyền thống trong Tết Đoan ngọ
Trong tết Đoan ngọ, ẩm thực đóng vai trò không thể thiếu để thể hiện nét đẹp văn hóa và tâm linh. Dưới đây là một số món ăn truyền thống phổ biến trong ngày lễ này:
Rượu nếp (rượu nếp cẩm, nếp trắng)
Rượu nếp là món không thể thiếu trong tết Đoan ngọ. Người ta tin rằng, vị cay nồng của rượu nếp giúp tiêu diệt sâu bọ trong đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa và mang lại sức khỏe dồi dào.
Bánh tro (bánh ú tro)
Bánh tro được làm từ gạo nếp ngâm nước tro, có vị thanh mát, dễ tiêu hóa. Đây là món ăn dân gian thanh lọc cơ thể, rất được ưa chuộng trong dịp này.
Trái cây theo mùa
Các loại trái cây như mận, vải, chuối, dưa hấu... cũng là thành phần không thể thiếu trong mâm cúng tết Đoan ngọ. Chúng không chỉ giúp diệt sâu bọ trong quan niệm dân gian, mà còn là cách để tạ ơn thiên nhiên đã ban tặng mùa hè trù phú. Các loại hoa quả thường là các loại quả có vị chua như: vải, mận,...
Các món lá thơm và nước xông
Người dân còn dùng các loại lá thơm như lá sả, lá bưởi, ngải cứu... để nấu nước xông, tắm gội vào ngày tết Đoan ngọ, như một nghi thức trừ tà và thanh lọc cơ thể.
Kết luận
Tết Đoan ngọ không chỉ là một ngày lễ đơn thuần, mà còn phản ánh sâu sắc niềm tin, sự gắn kết giữa con người với thiên nhiên trong văn hóa Việt. Từ những nghi lễ cúng tổ tiên, đến các hoạt động diệt sâu bọ và thưởng thức các món ăn truyền thống, tất cả đều thể hiện sự trân trọng sức khỏe, mùa màng và những giá trị tâm linh lâu đời.
Đọc thêm các bài viết:
https://giatrinhbakery.com.vn/blogs/news-1/goi-y-5-loai-banh-dang-huong-le-phat-dan-tai-gia-trinh